Nedavno istraživanje poljskih i britanskih istraživača pokazalo je da su crkve na jugu Poljske dom za nekoliko desetina različitih vrsta ptica
Ilustracija: Wikipedia
Tekst: Ivana Nikolić
Najrazličitiji ljudski artefakti i konstantno povećanje brojnosti ljudske populacije vremenom su negativno uticali na biodiverzitet, a potpuni ili delimični nestanak mnogih biljnih i životinjskih vrsta je najčvršći dokaz pomenute tvrdnje.
Ipak, postoje neka, za mnoge neočekivana okruženja koja životinjama – u ovom slučaju pticama – nude preko potrebno sklonište, naročito kada je njihova prirodna staništa uništio čovek.
Stotine hrišćanskih crkava na jugu Poljske su upravo mesta u kojima utočište nalazi nekoliko desetina vrsta ptica, kažu autori studije The role of churches in maintaining bird diversity: A case study from southern Poland (Uloga crkava u održavanju diverziteta ptica: Studija slučaja iz južne Poljske), nedavno objavljene u žurnalu Science Direct.
Autori ove studije – četiri istraživača sa poljskog Instituta za zaštitu prirode i jedan istraživač sa britanskog univerziteta u Kembridžu – istraživali su uticaj hrišćanskih bogomolja na život ptica, i to tako što su merili taksonomsku, filogenetsku i funkcionalnu raznolikost ptica oko hrišćanskih crkava i upoređivali ih sa odgovarajućim farmama. Tako se pod lupom ovog međunarodnog tima našla 101 crkva i isto toliko imanja u selima na jugu Poljske. Istraživači su merili strukturalne i kompozicijske karakteristike crkava i imanja, uključujući broj stabala, zgrada, žbunova i njihovu visinu. Zaključak studije bio je nedvosmislen: na crkvama je živelo više vrsta ptica, bilo ih je ukupno više nego na farmama, a i njihova filogenetska raznolikost bila je veća.
Kada je o razlogu reč, evo šta se navodi u spomenutoj studiji:
„Smatramo da zeleno okruženje i visoki tornjevi stvaraju jak ekološki gradijent koji pospešuje bogatstvo vrsta, funkcionalnu i filogenetsku raznovrsnost.“
Pored toga, ptice više vole crkve i zato što one podsećaju na izolovana, kamenita brda koja dominiraju pejzažem Poljske, a ujedno su imale i vekove da im se prilagode. Poslednje, ali ne i najmanje važno – ustanovljeno je da je većina od 101 istražene crkve imala mali broj mačaka, koje su poznati predatori ptica, zaključuju autori.
S obzirom na to da je ova tema nedovoljno istražena, autori preporučuju svojim kolegama da nastave istraživanja u tom pravcu, jer ona mogu da doprinesu boljoj spoznaji i samim tim održavanju biodiverziteta.
„U Poljskoj ima više od deset hiljada crkava, a slične bogomolje su prisutne u mnogim religijama, stoga ovo stanište može biti važno za održavanje lokalnog taksonomskog, funkcionalnog i filogenetskog biodiverziteta u različitim područjima širom sveta“, zaključuju istraživači.