Jedno od najbolje sprovedenih istraživanja o kalorijama pokazuje da njihov manji unos u organizam usporava starenje
Tekst: Ivana Nikolić
Studija sprovedena na ispitanicima koji su smanjili dnevni unos kalorija u organizam pružila je do sada najjači dokaz da takve restrikcije u ishrani usporavaju ljudski metabolizam. Tako rezultati daju nadu da bi negovanje ovakvog životnog stila moglo pozitivno da deluje na zdravlje u starosti, pa čak i da produži život.
Ova studija, objavljena 22. marta, u časopisu Cell Metabolism, deo je istraživanja pod nazivom CALERIE (Procena dugoročnih efekata smanjenja unosa energije, Comprehensive Assessment of Long term Effects of Reducing Intake of Energy) koje se sprovodi pod pokroviteljstvom američkog Nacionalnog instituta za zdravlje.
Tokom istraživanja testirani su efekti dvogodišnjeg kalorijskog ograničenja na metabolizam kod više od 200 zdravih odraslih osoba koje nisu gojazne. Značaj istraživanja je i u tom što se bavi pitanjem da li tempo starenja ljudi može da se promeni.
Rozalin Anderson, koja istražuje starenje na Univerzitetu Vikonsin-Medison i vodi jedno od dva velika međusobno nezavisna istražvanja o restrikciji unošenja kalorija kod rezus majmuna smatra da ovaj nov izveštaj daje dokaz da ono što smo naučili na primeru drugih životinja može da se primeni i na ljude.
Istraživanjem CALERIE obuhvaćena su 53 učesnika koja su u tu svrhu boravila u Biomedicinskom istraživačkom centru Penington u Lujzijani. Ova ustanova ima čak četiri od ukupno 20 najsavremenijih metaboličkih komora, koliko ih ima u svetu.
Reč je o malim zatvorenim hotelskim sobama koje iz minuta u minut mere količinu kiseonika koju njihovi gosti uzmu kao i količinu ugljen-dioksida koju izdahnu, što istraživačima omogućuje da veoma precizno evidentiraju kako oni koriste energiju. Odnos između ova dva gasa u kombinaciji sa analizom azota u urinu pokazuje da li osoba gubi masti, ugljene hidrate ili proteine.
Učesnici istraživanja imali su od 21 do 50 godina i bili su nasumično podeljeni u dve grupe: 34 ljudi u eksperimentalnoj grupi koja je smanjila unos kalorija za oko 15 odsto, i 19 u drugoj, kontrolnoj grupi koji su jeli kao i obično. Na kraju svake godine svi su radili testove koji ispituju metabolizam i biološke markere za starenje, uključujući i oštećenja povezana sa slobodnim radikalima kiseonika. Učesnici su se prilikom ispitivanja nalazili 24 sata u metaboličkim komorama.
Istraživači su otrkili da su učesnici iz prve grupe koristili energiju mnogo efikasnije prilikom spavanja nego što su to činili ljudi iz kontrolne grupe. Ovo smanjenje njihove bazične metaboličke vrednosti bilo je veće od očekivanog i to kao rezultat gubitka telesne mase učesnika ove grupe (u proseku je svako od njih izgubio po devet kilograma). Sva ostala klinička merenja bila su u skladu sa smanjenom stopom metabolizma i pokazala su smanjenje štete do koje dolazi zbog starenja.
Istraživanje CALERIE trajalo je dve godine i bilo dizajnirano tako da proveri da li dijete kod ljudi izazivaju neke od metaboličkih, hormonskih i genskih adaptacija za koje se misli da su uključene u proces usporavanja starenja kod drugih živih vrsta prilikom duge kalorijske restrikcije. Ipak, mali je broj ljudi koji bi želeli, ili mogli, da budu na tako strogoj dijeti kao učesnici studije.