Nedavna studija je pokazala da mužjaci gorile koji vode brigu o mladuncima – i svojim i tuđim – mogu da imaju i do pet puta brojnije potomstvo od onih mužjaka koji to ne rade
Foto: Wikimedia
Tekst: Ivana Nikolić
Posmatrajući tate gorile u šumama i planinama daleke Ruande, međunarodni tim istraživača došao je do zaključka koji je, u najmanju ruku, suprotan uobičajenim očekivanjima: brižni očevi koji vode računa o svojoj ali i o tuđoj ,,deci”, imaju i do pet puta brojnije potomstvo od onih kojih to ne rade.
Studija pod nazivom Caring for infants is associated with increased reproductive success for male mountain gorillas (Briga o dojenčadi povezana je sa povećanim reproduktivnim uspehom kod muških planinskih gorila) nedavno je objavljena u časopisu Scientific Reports i ozbiljno je uzdrmala naširoko prihvaćena stanovišta socio-ekološke teorije. Naime, ova teorija sugeriše da mužjaci sisara retko preuzimaju brigu o mladuncima zato što im parenje donosi više koristi od roditeljstva. Iako je ovo ,,pravilo” uglavnom tačno, kod nekih promiskuitetnih vrsta sisara ono se često prenebregava, pa tako mužjaci zaista brinu o svojim mladuncima, štiteći ih i snabdevajući ih hranom i drugim resursima.
Naime, ova teorija sugeriše da mužjaci sisara retko preuzimaju brigu o mladuncima zato što im parenje donosi više koristi od roditeljstva. Iako je ovo ,,pravilo” uglavnom tačno, kod nekih promiskuitetnih vrsta sisara ono se često prenebregava, pa tako mužjaci zaista brinu o svojim mladuncima, štiteći ih i snabdevajući ih hranom i drugim resursima.
Međutim, i kod ovakvog ponašanja postoji izuzetak – a to su planinske gorile, koje najčešće žive u pretežno muškim grupama. Njihovi mužjaci se veoma često kreću i provode vreme sa mladuncima – i to ne samo sa svojim, već i sa tuđim, bez bilo kakve diskriminacije.
Dok se neki pitaju zašto to rade, istraživački tim na čelu sa Stejsi Rozenbaum sa Odeljenja za antropologiju Nortvestern univerziteta u Evanstonu u američkoj saveznoj državi Ilinois, kaže da je to jedna od taktika za privlačenje ženki.
Za testiranje ove hipoteze korišćeni su podaci o ponašanju i ,,očinstvu” planinskih gorila mužjaka koje Istraživački centar Karisoke u Ruandi prikuplja još od svog osnivanja 1967. godine. Istraživači su imali genetske podatke o očinstvu 23 odrasla mužjaka i 109 mladunaca, a svakog od 23 mužjaka gorile posmatrali su između 10 i 38 sati.
,,Ovaj odnos [mužjaka gorile prema mladuncima] je konzistentan bez obzira na rang mužjaka unutar grupe, što ukazuje na to da je povezivanje sa mladuncima opšta reproduktivna taktika, a ne alternativna strategija koju koriste samo mužjaci koji su manje uspešni u takmičenju za viši status i reproduktivne prednosti koje sa njim dolaze”, navodi se u radu objavljenom u časopisu Scientific Reports.
,,Ženke (gorile) mogu se preferencijalno pariti sa mužjacima koji najviše interaguju ili posebno tolerišu mladunce”, dodaju istraživači, uz komentar da njihova studija pruža najdirektnije dokaze za ovaku konstataciju.