Naučna konferencija „Sto godina sociologije u Srbiji“ okupila je preko 50 stručnjaka iz cele zemlje, koji su na dvodnevnom skupu na Avali diskutovali o doprinosima i daljem razvoju ove nauke
Tekst: T. Kovač
Na naučnom skupu „Sto godina sociologije u Srbiji“, održanom 1. i 2. septembra 2012, predstavljen je i analiziran put koji je tokom jednog veka sociologija prešla u Srbiji. Kao povod za održavanje konferencije uzet je prvi tekst objavljen u rubrici „Sociologija“ Letopisa Matice srpske, br. 5 za 1912, koji je napisao Mirko M. Kosić, inače autor prvog modernog udžbenika sociologije. Konferenciju su organizovali Srpsko sociološko društvo (SSD) u saradnji sa Pravnim fakultetom Univerziteta u Beogradu, pod pokroviteljstvom Ministarstva prosvete i nauke.
„Konferencija treba da rezimira razvojni put sociologije u Srbiji, da pokaže rezultate, da govori o nekim važnim ličnostima i njihovim delima, o institucijama u kojma se sociologija razvijala i da ukaže na neke istraživačke probleme, a sve u cilju da se javnosti predstavi sociologija kao profesija i da se izvrši izvesna popularizacija sociologije kao profesije“, rekao je na skupu Slobodan Antonić, predsednik Srpskog sociološkog društva.
Učesnici su za ovu priliku pripremili referate koji obuhvataju širok spektar tema, od istoriografskih radova koji se bave razvojem sociologije u Srbiji, zatim, sociologijom u delima poznatih naučnika, među kojima se ističu Valtazar Bogišić, Mihailo Avramović, Jovan Cvijić, Slobodan Jovanović, Radomir Lukić i dr. Teme radova su vezane i za uspostavljanje sociologije kao srednjoškolskog predmeta u Srbiji, bave se njenim insitutucionalnim razvojem na Univerzitetima, kao i preprekama i mogućim pravcima razvoja sociologije u Srbiji itd.
Inače, sociologija se kao nauka u Srbiji javlja sa počecima građanskog društva i u okrilju njegovih kulturnih ustanova, među kojima je najvažniji bio Univerzitet. Prvo institucionalno uporište sociologije je bio Pravni fakultet u Beogradu, na kojem od 1935. postoji Katedra za sociologiju. Mnogo kasnije katedre za sociologiju se utemeljuju na Filozofskim fakultetima u Beogradu, Novom Sadu i Nišu.
O značaju sociologije u savremenom društvu, Antonić dodaje: „Sociologija je jedna dubinska nauka koja posmatra samu strukturu, osnovu društva, ali sa druge strane ona pokušava da prati najvažnije trendove i da analizira najvažnije probleme svakoga društva. Ona postavlja, na neki način, dijagnozu i čak, pojedini sociolozi nastoje da postave nešto što je norma kada je u pitanju zdravo društvo. Dakle, sociologija govori o patološkim pojavama u društvu i o tome kako bi društvo zapravo u normativnom smislu trebalo da izgleda. Ona nije, kao politička nauka ili istorija, na primer, u vezi sa ličnostima, ona je više u vezi sa grupama, pokretima, društvenim strukturama.“
Rezultati konferencije i stručni radovi uskoro će biti objavljeni u dvotomnoj publikaciji SSD-a i predstavljaće ključnu građu za istraživanje istorije sociologije u Srbiji.
Srpsko sociološko društvo osnovano je 1954. godine u Beogradu. Jedan od glavnih inicijatora da se u Srbiji osnuje sociološko društvo i prvi predsednik bio je Radomir Lukić, koji je posle Drugog svetskog rata predavao sociologiju kao nastavni predmet na Pravnom fakultetu u Beogradu, uvodeći je tako prvi put u redovnu akademsku nastavu u socijalističkoj Jugoslaviji. Srpsko sociološko društvo objavljuje časopis „Sociološki pregled“, inače najstariji sociološki časopis u Srbiji, i sprovodi brojne aktivnosti među kojima se ističu, takmičenje učenika srednjih škola iz oblasti sociologije, koje je ove godine održano na republičkom nivou, zatim serija predavanja na Kolarčevom univerzitetu, koja će biti organizovana povodom jednog veka sociologije u Srbiji i dr. Istražite više na: www.ssd.org.rs
Pogledajte video Najveći skup sociologa .