Za otkriće helijuma ključno je bilo posmatranje pomračenja Sunca 18. avgusta 1868. godine
Tekst: M. Simonović
Na današnji dan 1868. godine francuski astronom Pjer Žansen (1824 – 1907) posmatrao je iz Guntura u Indiji pomračenje Sunca pomoću spektroskopa i detektovao žutu liniju na 587,49 nanometra u spektru hromosfere. Pretpostavio je da ona pripada natrijumu, budući da se nalazi u blizini njegovih apsorbcionih linija.
Iste godine, 20. oktobra britanski astronom Norman Lokjer (1836 – 1920), proučava istu žutu liniju i zaključuje da ona pripada nepoznatom elementu sa Sunca. Britanski hemičar Edvard Frenklend (1825 – 1899) I Lokjer taj element nazivaju helijum, po Heliosu koji je u grčkoj mitologiji personifikovao Sunce.
Helijum je prvi put detektovao na Zemlji 1881. italijanski fizičar i meteorolog, Luiđi Palmijeri (1807 – 1896) prilikom analiziranja lave iz vulkana Vezuv, a prvi ga je izolovao 26. marta 1895. britanski hemičar Vilijam Remzi (1852 – 1916), nakon čega helijum dobija svoje mesto u Periodnom sistemu elemenata.
——————————————————————————————————————————-
DNEVNI TELESKOP Rubrika Dnevni teleskop iz dana u dan predstavlja kratke astronomske priče. Ova serija se, uz podršku Centra za promociju nauke, originalno objavljuje svakog dana u listu Danas umesto ukinute rubrike Horoskop. |