Istraživači u pećinama na jugozapadu Kine pronašli 31 biljnu vrstu koja ne raste van pećina
Tekst: Jovana Nikolić
Istraživači iz britanske Kraljevske botaničke bašte Kju i sa kineskog instituta u Guangsiju obajvili su u februaru u časopisu Plos One rezultate svog petogodišnjeg istraživanja pećinske flore. Oni su u periodu od 2009. do 2014. istražili više od 60 pećina na jugozapadu Kine, tačnije u oblastima Gunagsi, Guejdžou i Junan u kojima je klima uglavnom suptropska. Pri istraživanju su ulazili u neke od najmanje istraženih ili nikada istraženih pećina i prikupljali uzorke kako bi što bolje upoznali biljni svet koji ih naseljava.
Istraživači su u ovim pećinama identifikovali 418 vrsta koje pripadaju vaskularnim biljakama, odnosno grupi u koju spadaju paprati i semenice, a koju karakterišu list, stabiljka i koren. Od ovih 418, čak 31 vrsta, odnosno oko sedam odsto, živi samo u pećinama, dok je 37 odsto od ukupnog broja vrsta endemsko i karakteristično isključivo za Kinu. Na osnovu proračuna istraživači pretpostavljaju da bi istraživanja svih pećina u ovom regionu mogla da dovedu do broja od između 500 i 850 vrsta.
Istraživači su na osnovu znatnog broja vrsta koje postoje samo u pećinama zaključili da su one možda ostaci onih koje su nekada rasle u šumama ispod drveća. Od pedesetih do sedamdesetih godina 20. veka šume na jugozapadu Kine su gotovo zbrisane jer u ovo vreme dolazi do „Velikog skoka napred“ i „Kulturne revolucije“ Mao Cedunga, čiji su programi imali plan da iskoriste ogroman broj stanovnika tako da se ekonomija države više ne zasniva na poljoprivredi već na modernoj industriji. Jedna od pretpostavki je da su neke od vrsta koje su nestale krčenjem šuma ostale u svojim skloništima, odnosno pećinama.
Jedan od zaključaka istraživanja je da pećine mogu da se smatraju posebnim biomima, odnosno teritorijom sa specifičnim ekosistemom, jer u njima vladaju karakteristični uslovi zbog manjka svetlosti i klime koja gotovo da ne zavisi od promena godišnjih doba. Osim toga, primećeno je da biljke rastu i u predelima sa veoma malo svetlosti, tačnije sa rekordno malim količinama svetlosti, što ukazuje da bi mnoge biljne vrste mogle da obavljaju fotosintezu i sa manje svetlosti nego što se pretpostavlja da im je potrebno.