Istraživanje rađeno u Italiji pokazuje da nakon sto pete godine šansa da će neko dočekati sledeći rođendan postaje 50 odsto
Tekst: Anđela Mrđa
Koliko je dug ljudski vek? Najčešća granica koju uspostavljaju naučnici nalazi se između 115 i 125 godina. Prema analizama brojnih svetskih tablica mortaliteta, život nakon 125. godine ne postoji. Ipak, najnovije istraživanje preispitalo je postojeća naučna uverenja i došlo do novih zaključaka.
Tim predvođen demografkinjom Elizabet Barbi sa Sapjenca Univerziteta u Rimu i statističarem Frančeskom Lagonom, nedavno je objavio rezultate svog istraživanja u naučnom časopisu Science prema kojima se šanse za smrću kod starih ljudi povećavaju, ali samo do određene granice. Istraživanje rađeno na uzorku od skoro 4000 Italijana starih 105 ili više godina, pokazuje da nakon sto pete godine mogućnost da će neko dočekati sledeći rođendan postaje 50 odsto i sa svakom narednom godinom ostaju iste. Dakle, rizik od smrti postepeno se povećava tokom čitavog života i oko toga se danas slaže najveći broj naučnika. No, prema mišljenju ovih istraživača u jednom trenutku pozne starosti on staje, te je drugi deo ovog zaključka među stručnom javnošću izazivao brojne rasprave.
Komentarišući rezultate pomenutog istraživanja, jedan francuski demograf, pomalo cinično, zaključuje da bi to za najstariju baku sveta, Japanku Čijo Mijako, staru 117 godina, značilo da će doživotno imati 50 odsto šansi da dočeka nov rođendan. Ako se ode još dalje, makar matematički gledano, Čijo Mijako moći će da živi i beskonačno.
Zbog dve jasno podeljene struje mišljenja među istraživačima, ovo pitanje i dalje je centar brojnih stručnih rasprava. O tome šta se dešava nakon devedesetih, a tek nakon stote godine, razvijene su brojne teorije. Jedna od njih zasnovana je na istraživanju genetičara Džona Vidža i njegovih kolega sa Medicinskog fakulteta Albert Ajnštajn u Njujorku koji su zaključili da je ljudski vek sa Francuskinjom Žan Kalmen koja je 1997. preminula u svojoj 122. godini, doživeo vrhunac i izračunali da je najviše što bi naredni svetski rekorder mogao da doživi starost duboka 125 godina.
Drugi pak smatraju da Italija ne može biti reprezentativna za ostale zemlje s obzirom da se nalazi među državama sa najvećom stopom stogodišnjaka po glavi stanovnika na svetu. Oni naglašavaju da je pre donošenja ovakvih zaključaka najpre neophodno izvršiti globalnu analizu. Ipak, puno je dokaza da se dužina života ljudi ne može ograničiti niti izračunati na osnovu dosadašnjih statističkih podataka i primera iz prošlosti.
Na svetu trentuno živi oko 500.000 ljudi starih 100 i više godina. S obzirom da se ovaj broj neprestano povećava i da će se prema proračunima svake naredne decenije gotovo duplirati, istraživač Džup Bir sa Interdisciplinarnog demografskog instituta u Holandiji zaključuje da bi povećanje broja upisanih u ”klub 100+” trebalo da doprinese povećanju starosti najstarije osobe na svetu za otprilike jednu godinu po deceniji.
Sa druge strane genetičar Zikfrid Hekimi sa Univerziteta Makgil u Montraelu, tvrdi da ćelije u ljudskom organizmu u jednom trenutku dolaze do tačke nakon koje mehanizam za obnavljanje počinje da neutrališe sva nova oštećenja. Slično tome, nedavno istraživanje na mozgu starijih ljudi pokazalo je da se nervne ćelije u starosti obnavljaju u istoj meri kao i kod mladih što je pobilo dotadašnje tvrdnje o neobnovljivosti nervnih ćelija u poznim godinama.