Dve egipatske mumije, za koje se već više od jednog veka pretpostavlja da su u srodstvu, zapravo su polubraća, pokazuju najnoviji rezultati analize njihovog naslednog materijala
Tekst: Ivana Nikolić
Istraživači sa Univerziteta u Mančesteru nedavno su objavili da su mumije, poznate kao ”Dva brata”, braća po majci, a do ovog otkrića su došli vrlo složenoj metodi analize dezoksiribonukleinske kiseline. ”Dva brata” se nalaze u Mančesterskom muzeju od 1908. godine i važe za glavnu atrakciju među ekspertima, ali i među običnim posetiocima.
Arheogenetičarka Konstantina Drosou sa Univerziteta u Mančesteru je sa svojim kolegama ustanovila da par, za koji je odavno utvrđeno da je pripadao visokom staležu Starog Egipta, ima zajedničku majku. To je utvrđeno analizom DNK sa ostataka njihovih zuba čiji su uzorci uzeti 2015. godine. Nakht-Ankh i Khnum-Ankh pripadaju istom mitohondrisjkom haplotipu što ukazuje na to da imaju istu majku. Ova anliza je pokazala i da su stari Egipćani mnogo pažnje i značaja pridavali materinskoj liniji porekla, tvrdi grupa na čelu sa Drosouvom.
Dok je majka imenovana u hijeroglifskom tekstu u kome se tvrdi da su imali istu majku, ime oca nije navedeno, te istraživači smatraju da je moć u društvu verovatno nasleđivana majčinskom linijom. Međutim, poreklo, društveni položaj i genetske osobine majke, nažalost, ostaju obavijeni velom misterije.
Polubraća pripadaju dvanaestoj egipatskoj dinastiji i živeli su u periodu između 1900. i 1800. godine pre nove ere. Njihov grob je pronađen netaknut u selu Deir Rifeh, oko 400 kilometara južno od prestonice Kaira, 1907. godine, a pronašao ga je jedan egipatski radnik po imenu Erfai. Sama činjenica da je sačuvano ime neevropskog pronalazača je, prema tvrdnjama eksperta, raritet jer se njihova imena obično ne spominju. Erfai je radio za Ernesta Mekeja i Flindersa Petrija, britanske arheologe.
Takođe, raritet je i to što je čitava sadržina groba – mumije, kovčezi i nekolicina drugih predmeta – odmah poslata u Mančester i nije podeljena različitim muzejskim kolekcijama, kao što je to obično bivalo. Međutim, ovde nije kraj neobičnostima. Kada su mumije stigle u Mančester, 1908. godine, njih je ”razmotala” Margaret Marej, koja je radila na Univerzitetu u Mančesteru, prva britanska žena egiptolog. Njen poduhvat bio je pravi spektakl nakon kojeg je usledio čitav vek naučnih istraživanja jedne netaknute ”vremenske kapsule”, kao što je grob dvojice Egipćana.
Istraživanja se nisu bavila samo linijom njihovog srodstva, već i načinom sahranjivanja što govori mnogo o životu i verovanjima drevnih Egipćana. Tim Margaret Marej utvrdio je i koliko su braća bila otprilike stara u trenutku smrti: Khnum-Nakht je imao oko 40, a Nakht-Ankh oko 6o godina i umro je nakon brata o čemu svedoče natpisi na zavojima obe mumije. Inskripcije na kovčezima pokazuju da su obojica bila deca neimenovanog lokalnog vladara i da su imali majku sa istim imenom.