Naši maturanti učestvuju u svetskom programu celodnevnih časova iz oblasti fizike čestica pod pokroviteljstvom CERN-a
U utorak 15. marta, u prostorijama Departmana za fiziku Univerziteta u Novom Sadu, organizuje se prvi od četiri ovogodišnja međunarodna Masterclass časa fizike čestica za maturante. Nakon Novog Sada sledi Masterclass na Fizičkom fakultetu u Beogradu (21. marta), kao i na Departmanu za fiziku u Nišu i u Institutu za fiziku u Kragujevcu (23. marta). Pored Fizičkog fakulteta i Instituta za fiziku, Masterclass organizuje i Institut za nuklearne nauke ”Vinča”, a organizaciju pomažu Centar za promociju nauke i Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja.
Masterclass časovi su deo međunarodnog programa ”Hands on Particle Physics”, koji se organizuje svake godine pod pokroviteljstvom CERN-a (Evropske organizacije za nuklearna istraživanja). CERN je poznat po Velikom sudaraču hadrona (LHC), najvećem akceleratoru čestica na svetu, koji zapošljava preko deset hiljada istraživača iz celog sveta. LHC je stecište velikih otkrića moderne fizike čestica, od kojih je svakako najznačajnija otkriće Higzovog bozona 2012. godine.
Pored CERN-a, Masterclass organizuje grupa IPPOG (International Particle Physics Outreach Group), koja se bavi promocijom fizike čestica na globalnom nivou. Masterclass su celodnevni događaji gde srednjoškolci imaju prilike da se, uz stručnu pomoć vodećih fizičara iz zemlje, upoznaju sa radom Velikog sudarača hadrona, ali i da se uključe u njegov rad. Program godišnje privlači oko 10.000 srednjoškolaca i oko 200 naučnih instituta širom sveta.
Masterclass se u Srbiji održava od 2009. godine, i sve je posećeniji. Prošle godine učestvovalo je oko 130 srednjoškolaca. Mada ih drže različiti domaći profesori i istraživači, program je načelno isti za sve gradove. Jutarnja predavanja o fizici čestica i radu CERN-a prati praktični rad popodne, gde učesnici imaju prilike da analiziraju i proučavaju prave podatke sakupljene u Velikom sudaraču hadrona. Zbog toga je Masterclass prva prilika maturantima da se upoznaju sa najvećim projektom moderne fizike, ali i da se prvi put oprobaju u pravom radu u laboratoriji.
Na kraju dana, učesnici se uključuju u video-konferenciju sa svojim kolegama iz celog sveta. Srpski srednjoškolci imaju prilike da podele utiske sa svojim vršnjacima iz Turske, Francuske, Izraela, Maroka, Slovenije, Švajcarske, Brazila i Velike Britanije. Plan je da tema za razgovor bude mnogo: planirani popodnevni eksperimenti uključuju ispitivanje sudara protona u akceleratoru, otkrivanje Z bozona, rekonstrukciju ”čudnih čestica” i kao glavnu atrakciju – potragu za Higsovim bozonom na osnovu poznatih podataka koje za potrebe Masterclass-a ustupa CERN.
Raspored održavanja Masterclass predavanja iz fizike čestica:
- Departman za fiziku, Univerzitet u Novom Sadu, 15. mart 2016.
- Fizički fakultet, Univerzitet u Beogradu, 21. mart 2016.
- Departman za fiziku, Univerzitet u Nišu, 23. mart 2016.
- Institutu za fiziku, Kragujevac, 23. mart 2016.
Trajanje programa: 09:00 – 18:00h