M82 ima oko pet puta veću luminoznost od Mlečnog puta
Tekst: S. Šimrak
Recenzija: D. Pavlović
Na udaljenosti od oko dvanaest miliona svetlosnih godina, u sazvežđu Veliki Medved, leži galaksija M82, poznatija pod nadimkom Cigara. Prvi put je zapažena 1774. godine. Zasluge za to pripadaju astronomu Johanu Elertu Bodeu, a nezavisno od njega ju je tih godina pronašao i Johan Gotfrid Keler. Međutim, tek ponovnim otkrićem Pjera Mešana 1779. godine ova galaksija je upisana u Mesijeov katalog.
Obično se klasifikuje kao nepravilna galaksija, premda je nedavnim posmatranjima u bliskom infracrvenom delu spektra otkriveno da ova galaksija ima dva simetrična spiralna kraka. Ovi kraci nisu ranije uočeni zbog velikog sjaja diska ove galaksije, njene orijentacije na nebu i zamračenja u optičkom delu spektra, koje potiče od velike količine prašine u ovoj galaksiji. M82 ima oko pet puta veću luminoznost od Mlečnog puta.
U njenoj unutrašnjosti odvijaju se intenzivni procesi stvaranja velikog broja novih zvezda. Početkom 2014. godine naučnici su u ovoj galaksiji posmatrali supernovu SN 2014J i smatraju da će budućnost Cigare doneti talas eksplozija supernova. Iste godine je u njoj otkriven do sada najsjajniji poznati pulsar, M82 X-2.
——————————————————————————————————————————-
 |
DNEVNI TELESKOP Rubrika Dnevni teleskop iz dana u dan predstavlja kratke astronomske priče. Ova serija se, uz podršku Centra za promociju nauke, originalno objavljuje svakog dana u listu Danas umesto ukinute rubrike Horoskop. |