Skelet devojčice pronađen na Aljasci oživljava pretpostavku da su prvi ljudi koji su naselili Ameriku došli iz Sibira
Tekst: Jovana Nikolić
Skelet bebe sa Aljaske otkriva nove detalje o naseljavanju Amerike i oživljava već postojeću pretpostavku da su prvi doseljenici došli iz Sibira, tvrdi se u radu objavljenom u časopisu Nature krajem prošle godine. Devojčica je živela pre oko 11.500 godina i verovatno je umrla u prvoj godini života. Njen skelet je pronađen 2013. godine na Aljasci, na arheološkom nalazištu Upward Sun River, u dolini reke Tanane, gde su postojala ljudska naselja u vreme kada je devojčica živela. Nalazište je prvi put otkriveno 2006. godine, a na njemu su pronađene i delovi kostiju lososa što ukazuje na način ishrane.
U godini kada je pronađen skelet devojčice sa Aljaske, sekvenciran je genom dečaka koji je živeo u južnom Sibiru pre oko 24.000 godina, a na osnovu njega je tim Prirodnjačkog muzeja u Kopenhagenu zaključio da prvi američki doseljenici nisu poticali samo iz Azije, već da su imali i evropske korene. U prilog tome ide podatak da Indijanci iako imaju hromozome slične onima koje imaju azijski narodi, ne podudaraju se u potpunosti ni sa jednom današnjom populacijom.
Sa druge strane, hromozomi ovog dečaka su imali dosta sličnosti sa hromozomima Indijanaca, dok su njegovi Y hromozomi slični onima koje imaju moderni zapadnoevropski narodi. Istraživački tim je tada zaključio da je najjednostavnije objašnjenje da Indijanci potiču od dve populacije, jedne azijske i jedne evropske, koje su se međusobno ukrštale.
Sada je tim Centra za geogenetiku Univerziteta u Kopenhagenu, koji predvodi Eske Vilerselv, poredio genom devojčice sa Aljaske sa genomom 167 modernih populacija i nekih drevnih naroda, na osnovu čega je napravio porodično stablo Indijanaca. Zaključili su da je devojčica pripadala najstarijoj poznatoj grupi Indijanaca, iz vremena pre podele na severne i južne, što se dogodilo pre oko 15.000 godina.
Isti tim je 2014. analizirao DNK skeleta pronađenog 1968. godine u Montani, poznatog kao ”Anzikovo dete”. Skelet pripada muškom detetu, a pronađen je sa stotinak predmeta što ukazuje na ritualnu sahranu. Međutim, iako je ovaj dečak živeo pre devojčice sa Aljaske, njegovo poreklo je blisko novijoj lozi južnih Indijanaca dok je poreklo devojčice starije uprkos podatku da je živela znatno skorije.
Porodično stablo ove devojčice ima korene u Sibiru iz vremena od pre oko 34.000 godina, a populacija od koje potiče je postepeno prestajala da se ukršta sa drugim sibirskim populacijama i da dobija nov genski materijal od protoevropljana. Ovi preci svih današnjih Indijanaca stigli su za vreme ledenog doba u Ameriku preko Beringovog kopnenog mosta koji je spajao teritorije današnje Rusije i Aljaske na mestu sadašnjeg Beringovog moreuza. Istraživački tim je ovu grupu nazvao Beringijanci, a pretpostavlja se da se njeni pripadnici nisu odmah raširili po američkim kontinentima, već da su ostali na prostoru na koji su i došlo nekoliko hiljada godina, pa su tu bili i u vreme kada je devojčica živela.