Deca prirodno imuna na malariju mogu biti ključ u kreiranju vakcine koja bi izlečila svet od ove bolesti
Tekst: Nevena Grubač
Komarci nisu samo dosadna pojava koju pokušavamo da pregrmimo dok čekamo da se vazduh konačno zapraši protiv ovih štetočina. Oni su prenosioci opasne bolesti, i godišnje ubiju više ljudi nego zmije, ajkule i krokodili zajedno.
Na ovaj spisak možemo lako dodati još opasnih životinja i ponovo bi malarija i njeni prenosioci bili na vodećem mestu.
Danas, vakcina protiv malarije deluje bliže nego ikad, a sve ovo zahvaljujući nekolicini prirodno imunih, malih Tanzanijaca. Tokom studije nad decom rezistentnom na ovaj parazit, izolovano je antitelo koje može u potpunosti zaustaviti infekciju.
Uz pomoć ovog antitela dizajnirana je preliminarna vakcina koja daje odlične rezultate na miševima. Naučnici sada polažu velike nade u testiranja na ljudima.
Parazit
Malarija je infektivna bolest koju prenosi komarac Anopheles. Ženka komarca, zaražena mikroorganizmom po imenu Plasmodium, kroz svoju pljuvačku ujedom prenosi ovog parazita u krvotok domaćina.
On putuje direktno u ćelije jetre, gde se umnožava hiljadama puta. Zatim se vraća u krvotok, ponovo se množi i inficira nova crvena krvna zrnca, koja posle nekog vremena pucaju i otpuštaju parazite dalje u krvotok, započinjući sledeći ciklus infekcije.
Naredni gladni komarac koji sleti na telo zaraženog domaćina unosi parazit u svoj krvotok, postavši tako još jedna karika u naizgled beskrajnom krugu infekcije malarijom.
Pomak
Studija koja može doneti budućnost milionima ljudi, započeta je na uzorku od 1000 mališana iz Tanzanije, kojima je uzeta i testirana krv do prve godine života. Samo mali procenat dece, tačnije šest odsto, razvilo je imunitet na malariju, bez obzira na činjenicu da su rođeni i žive na visoko rizičnoj teritoriji.
Kada su uporedili antitela u krvi rezistentne i zaražene dece, naučnici su otkrili da ona deluju na parazita u ključnoj fazi njegovog životnog ciklusa: ova antitela mogu da zarobe mikroorganizam unutar crvenog krvnog zrnca i spreče ga da ode dalje u krvotok i inficira nove ćelije.
Obećavajući rezultati studije su primenjeni u izradi vakcine koja je testirana na miševima. I pored entuzijazma i dobre prognoze, naučnici ostaju prizemni i žele da prikupe još podataka pre nego što počnu da planiraju testiranja na ljudima.
Najnovija statistika Svetske zdravstvene organizacije skreće pažnju na to da je samo tokom 2012. godine 600.000 ljudi umrlo od malarije.