(AKTUELNO) Bakterije otporne na antibiotike predstavljaju sve veću pretnju za ljudsko zdravlje, međutim, naučnici iz Velike Britanije na tragu su novog leka za suzbijanje infekcija
Tekst: I. Horvat
Prekomerna upotreba antibiotika dovela je do sve ozbiljnijeg problema savremene medicine. Protekle godine u Evropi otkrivena je bakterije koja je rezistentna na sve poznate antibiotike, što nas je u nakon nepunog veka upotrebe ovog leka gotovo vratilo u period pre otkrića penicilina. Trivijalne infekcije mogle bi ponovo da postanu smrtonosna pretnja.
Međutim, naučnici iz Džon Ines centra, na Univerzitetu u Istočnoj Angliji u Velikoj Britaniji, došli su do zanimljivog otkrića koje bi u budućnosti moglo da se koristi u borbi protiv bakterijskih infekcija, kako kod ljudi tako i kod biljnih vrsta.
Kada napada organizam, bakterija pre svega traži pogodno mesto da “otpočne” infektivni proces. Dr Džejkob Malone, naučnik sa ovog univerziteta, prvobitno je uočio da se javljaju visoke koncentracija proteina kada baketrije dođu u kontakt sa biljkom ili čovekom. Naknadnim istraživanjima shvaćeno je da su upravo oni važan faktor koji omogućuje migracije bakterija tokom razvoja infekcija.
Otkriće dr Malonea i njegovog tima ukazalo je na novi put kada je reč o borbi protiv infekcija: upravo bi ovaj protein, pod nazivom RimK, mogao da postane meta novih antibiotskih lekova. Naučnici su proučavali rod bakterije Pseudomonas, među kojima se nalaze i pojedine patogene vrste, poput P. aeruginosa, koje čini oko sedam odsto infekcija u bolnicama u Velikoj Britaniji.
Takođe, oni su otkrili da je napredovanje ovih bakterija ugroženo ukoliko se u ranoj fazi infekcije protein “izbriše” iz organizma bakterije. Prema dosadašnjim saznanjima, on je prisutan u nekoliko stotina bakterija, među kojima se nalaze pojedini patogeni veoma štetni za ljudsko zdravlje.
Kada su istraživači uklonili RimK iz tela bakterija, njihovo kretanje je bilo ograničeno, što je u značajnoj meri uticalo na sposobnost ovih mikroorganizama da započnu i šire infekciju. Međutim, ukoliko je “mutirana” bakterija direktno bila ubačena u samo tkivo biljke, infekcija se ipak razvijala bez ikakvih poteškoća.
U svetlu ovih rezultata, naučnici na čelu sa dr Maloneom zaključili da protein RimK igra presudnu ulogu u ranoj fazi razvoja infekcije kod biljaka, ali isto tako i kod ljudi. Međutim, uočeno je da osim ove funkcije, RimK poseduje još jednu veoma važnu ulogu u životu bakterija: ovaj protein reguliše produkciju drugih proteina unutar ovog mikroorganizma.
Onog momenta kada bakterija “uoči” zgodno mesto za razvoj infekcije ona se adaptira na uslove okoline na taj način što stvara stotine novih proteina. Upravo RimK reguliše sintezu tih proteina i na taj način pomaže bakterijama da se adaptiraju i što duže opstanu u telu domaćina. Ukoliko je međutim, ovaj protein isključen iz procesa, sposobnost adaptacije bakterije je ugrožen, a time se zadaje veliki udarac daljem širenju infekcije.