Izložbom Re/vizija: časopisi kao agensi književnsti i kulture, Institut za književnost i umetnost u Beogradu obeležava 50 godina svog rada
U organizaciji Instituta za književnost i umetnost u Beogradu, uz podršku Centra za promociju nauke, u petak 2. novembra, sa početkom u 13 časova, u holu Narodne biblioteke Srbije biće otvorena izložba Re/vizija: časopisi kao agensiknjiževnsti i kulture.
Institut je osnovala Vlada Republike Srbije kao „ustanovu od nacionalnog značaja“, a suosnivači su bili Filološki fakultet, Univerzitet umetnosti u Beogradu i Srpska akademija nauka i umetnosti. Osnivač Centra za teoriju književnosti, kako se tada zvao Institut, bio je akademik Voja Đurić, a potom su direktori Instituta bili Dušan Puhalo, akademici Zoran Konstantinović i Predrag Palavestra, a najduže – gotovo tri decenije – dr Miodrag Maticki. Vesna Matović, naučni savetnik, direktor je od 2006. godine.
Istraživanja periodike u Institutu za književnost i umetnost imaju dugu autohtonu tradiciju i pionirski značaj u nastojanju da se periodika definiše kao posebno istraživačko polje. Rezultati rada prvi put su kolektivno objavljeni u časopisu Književna istorija 1969. godine i time je praktično otpočeo sa radom naučni projekat koji traje više od četiri decenije. Projekat je pod imenom „Istorija srpske književne periodike“ 1970. zvanično pokrenuo Aleksandar Petrov, utemeljujući proučavanja na shvatanjima ruskog formalizma o „časopisu kao književnom obliku“ (Šklovski) i autonomnosti periodike kao istraživačkog predmeta, što je vodilo i novom konceptu (pisanja) književne istorije: „Proučavanje književnih dela otkriva nam svet književnosti koji je u izvesnom smislu vanvremenski. Proučavanje književne periodike otkriva nam književnost onakvu kakva je bila u svom vremenu, književnost u razvoju i proticanju, život književnosti“ (Uvodnik Redakcije).
Kao jedna od osnovnih „institucija“ proleterske, feminističke, boemske, politički opozicione javnosti, štampa je važno mesto na kom se uobličava kritički orijentisani javni dijalog (kafanski, salonski, onaj u udruženjima i čitaonicama, usmeni ili pisani) između samih autora, između autora/urednika i čitalaca, ili unutar same publike. Na dinamičnoj platformi javne književne sfere, i njenih istorijskih promena, moguće je predstaviti i jedan sažeti pregled srpske periodike i njenog proučavanja.
Propagiranjem određenih kriterijuma o lepom, etičkih i idejnih vrednosti, periodične publikacije neposredno utiču na formiranje i transformacije nacionalnih, kulturnih i književnih obrazaca i kanona.
U okviru izložbe organizovan je sledeći prateći program:
8. novembra 2012.
U 19 časova predavanje Dragane Grbić
Komete i baloni na osamnaestovekovnom nebu
Amfiteatar Narodne biblioteke Srbije
13. novembar 2012.
Od 11 do 16 časova Okrugli sto
Značaj bibliografije za istraživanja književnosti i kulture
Sala 105 Narodne biblioteke Srbije
22. novembar 2012.
U 19 časova predavanje Slobodanke Peković i Stanislave Barać
Od ženstvenog do feminističkog – ženska periodika od Domaćice do Žene danas
Amfiteatar Narodne biblioteke Srbije
29. novembar 2012.
U 19 časova predavanje Milana Miljkovića
Prelistavanje – kako predavati periodiku na fakultetu i u srednjoj školi
Amfiteatar Narodne biblioteke Srbije
Izložba je otvorena do kraja novembra u holu Narodne biblioteke Srbije (ulaz sa Svetosavskog platoa).